0

Gemakzuchtige mensen vinden vreugde in de verkeerde dingen

Lazy People Aren’t Lazy Primarily, But Have a Pleasure Disorder

Photo: ©lukas_zb from Getty Images Pro via Canva.com

Gemakzuchtige mensen zijn vrijwel nooit alleen maar laks of lui. Als je goed naar hun leven kijkt, ontdek je veel Bijbelse eigenschappen zoals doelgerichtheid, bezonnenheid, een goede werkhouding en verbeeldingskracht. Je zou het misschien wel denken, maar luiheid is niet hun grootste probleem. Het onderliggende hartprobleem is een dat ze vreugde vinden in de verkeerde dingen. Daarom kiezen ze ervoor om hun gaven en talenten vooral te gebruiken om zichzelf te dienen en niet de ander.

Het gezinsleven van Bob en Maartje

Bob komt thuis na een lange werkdag. Zijn twee kleine kinderen, Jan en Janny, kijken enthousiast op naar hun papa, maar die geeft aan dat het nu eerst tijd is voor wat ‘me-time’. Hij zigzagt om de kinderen heen en geeft ze speels een tikje op hun hoofd. Dan loopt hij recht naar de koelkast om een biertje te pakken. De glimlach van zijn vrouw Maartje verdwijnt als ze haar verdriet en boosheid probeert te verbergen. Vanbinnen woedt er strijd: En ik dan? Wanneer krijg ík ‘me-time’? Heb je wel in de gaten dat je nu ruimte maakt voor bitterheid bij je kinderen? Ik snap best dat je moe bent en een lange dag achter de rug hebt, maar je krijgt nou eenmaal niet altijd alles wat je wilt.

Ze houdt haar gedachten voor zich en hoopt stiekem dat God op de een of andere manier in Bobs leven gaat ingrijpen. Eigenlijk gelooft ze niet dat God gaat spreken in het leven van haar man, maar dan kiest ze er toch maar weer voor weer te denken zoals er van een christelijke vrouw als zij verwacht wordt. Ze heeft immers altijd geleerd dat ze te allen tijde onderdanig moet zijn aan haar man, hoe krom en on-Bijbels dat ook is.

Bob geniet van zijn biertje terwijl hij achter zijn spelcomputer neerploft. Hij vindt het heerlijk om met zijn collega’s te gamen. Ze kunnen hard werken samen, maar dit doen ze ook graag. De spanning zoals die tussen Bob en Maartje typeert veel huwelijken en wordt vaker verzwegen dan uitgesproken. De meeste vrouwen voelen haarfijn aan dat er iets wringt. De mannen daarentegen hebben het misschien niet eens in de gaten of kiezen er zelfs bewust voor om het te negeren.

Hoe gaat het in jouw gezin?

Ik weet niet of ‘me-time’ altijd al bestaan heeft, maar ik vermoed dat het door de eeuwen heen in verschillende vormen is opgedoken. In Genesis 3 zien we een voorbeeld van iets wat we nu zouden omschrijven als ‘me-time’: ’En de vrouw zag dat die boom goed was om ervan te eten en dat hij een lust was voor de ogen, ja, een boom die begeerlijk was om er verstandig door te worden; en zij nam van zijn vrucht en at, en zij gaf ook wat aan haar man, die bij haar was, en hij at ervan’. (Genesis 3:6)

De Bijbel pleit niet voor ‘me-time’ in de zin van genot of luiheid. Integendeel, de Bijbel draait dit concept juist volledig om. Kijk bijvoorbeeld eens naar wat Paulus zegt over eigenbelang:

“Doe niets uit eigenbelang of eigendunk, maar laat in nederigheid de een de ander voortreffelijker achten dan zichzelf. Laat eenieder niet alleen oog hebben voor wat van hemzelf is, maar laat eenieder ook oog hebben voor wat van anderen is.” (Filippenzen 2:3-4)

Als je de bredere context van Filippenzen leest, zie je dat Paulus oproept tot een houding van zelfopoffering. Hij moedigt de gelovigen aan om minder aan zichzelf te denken en meer als Jezus te zijn, de Redder Die Zijn leven gaf voor anderen. Hij gaf een krachtig antwoord op het ‘me-time’-denken toen een Farizeeër Hem vroeg wat de belangrijkste geboden uit de Wet waren: ‘U zult de Heere, uw God, liefhebben met heel uw hart, met heel uw ziel en met heel uw verstand. Dit is het eerste en het grote gebod. En het tweede, hieraan gelijk, is: U zult uw naaste liefhebben als uzelf. Aan deze twee geboden hangt heel de Wet en de Profeten.’ (Mattheüs 22:37-40)

Zowel Paulus als Jezus zijn duidelijk over welke relaties we prioriteit moeten geven: God op de eerste plaats, anderen op de tweede, en pas daarna onszelf. Dit principe weerspiegelt niet alleen het evangelie, maar is ook een oproep om naar dat evangelie te leven. Iemand die volgens het evangelie leeft, zal vanzelf eerst aan God en anderen denken, en pas daarna aan zichzelf.

NB. Ik geloof sterk in het belang van zelfzorg, maar dat aspect bespreek ik hier niet. Hierover is geschreven in andere artikelen.

En ik dan?

De vraag die mensen met een luie en zelfgerichte instelling vaak stellen is: ‘En ik dan?’. Echter, in een levenshouding die gericht is op anderen, draait het niet om het ‘ik’. Of beter gezegd, een dergelijke manier van denken impliceert het ‘ik’ als degene die God en anderen dient. Volgens het evangelie komt het ‘ik’ pas echt tot zijn recht wanneer je God en anderen liefhebt boven jezelf. Zonder het ‘ik’ is er geen evangelie. ‘Want ook de Zoon des mensen is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen en Zijn leven te geven als een losprijs voor velen.’ (Markus 10:45)

De schat van het hart

Als je tot de kern van de zaak doordringt, ontdek je dat Bobs misplaatste vreugde voortkomt vanuit een verkeerde schat in zijn hart. Het probleem met ik-gericht denken is dat de focus op twee niveaus misplaatst is:

  • Er is een probleem met de verlangens van het hart.
  • Er is een probleem met de prioriteiten in het gedrag.

Kijk maar naar Bob. Hij heeft bijzondere kwaliteiten die op zichzelf genomen goede eigenschappen zijn:

  • Bob denkt vooruit: Op weg naar huis plant hij al wat hij wil doen zodra hij thuis is. Hij is dus slim.
  • Bob kan multitasken: Hij kan tegelijk zijn vrouw en kinderen afwijzen, een biertje uit de koelkast pakken en alvast zijn avond in de ‘man cave’ uitdenken.
  • Bob is een harde werker: Na een lange werkdag besteedt hij moeiteloos drie uur aan zijn game terwijl hij ook nog zijn contacten onderhoudt op Facebook.
  • Bob is niet lui: Hij is proactief en doordacht. Hij heeft zelfs het talent om meerdere dingen tegelijk te doen. Het probleem met Bob is dat wat hij als plezierig beschouwt, misplaatst is.

Misplaatste vreugde

  • Hij vindt het leuk om te gamen met zijn vrienden en te communiceren via sociale media.
  • Hij wedt en gokt graag.
  • Hij vindt het prima dat hij meer van zichzelf houdt dan van zijn vrouw en kinderen.

Het probleem is dus niet dat Bob niet aan mensen kan denken. Hij denkt aan mensen, maar aan de verkeerde mensen en in de verkeerde volgorde. Hij zet zichzelf op de eerste plaats, zijn vrienden op de tweede, zijn gezin op de derde, en God komt hopelijk ergens daarna.

Vergelijk Bobs manier van denken eens met die van de apostel Paulus. Paulus werd vaak overweldigd door zijn diepe liefde voor de mensen aan wie hij het evangelie bracht. Zelfs voor de Korinthiërs, misschien wel de mensen die hem het meest tegenwerkten, voelde hij een intense genegenheid. ‘Want uit veel verdrukking en benauwdheid van hart heb ik u geschreven, onder veel tranen, niet opdat u bedroefd zou worden, maar opdat u de liefde zou kennen die ik in overvloed voor u heb.’ (2 Korinthe 2:4)

Denk jij ook zo over de mensen in je leven, vooral over degenen die dicht bij je staan? Zien en ervaren zij de overvloedige liefde die jij voor hen hebt? Paulus was een prachtige navolger van de Heiland toen hij veel verdrukkingen leed vanwege zijn vastberaden verlangen om Christus te zien groeien in de Korintiërs. Ditzelfde hartstochtelijke verlangen had hij ook voor de gelovigen in Galatië: ‘Mijn lieve kinderen, van wie ik opnieuw in barensnood ben, totdat Christus in u gevormd wordt!’ (Galaten 4:19)

Ben jij in ‘barensnood’ totdat Christus zichtbaar wordt in de levens van degenen die je liefhebt? Wat een uitdaging! Laten we God danken voor Zijn genade. Paulus had slechts één doel: dat Christus Zijn plaats zou innemen in de harten van de mensen die hij diende. Zijn grootste vreugde lag niet in wat hij ontving, maar in wat hij kon geven.

Een verkeerd begrip van wat echt waardevol is

Bob is dus geen luie man. Zijn probleem is niet een gebrek aan inzet, maar een verkeerde focus op genot, dus hij zoekt vreugde in dingen die niet in lijn zijn met het evangelie. Bob is ook geen domme man. Hij is slim, strategisch en weet hoe hij zijn doelen moet bereiken. Hij kan vooruit plannen en meerdere dingen tegelijk doen. Zijn probleem is dan ook niet dat hij een laag IQ heeft of niet capabel is. Integendeel, Bob blinkt uit in wat hij zich voorneemt.

Bob is niet iemand die je constant moet begeleiden of motiveren. Sommige mensen hebben voortdurende aansporing nodig om een taak tot een goed einde te brengen, maar dat geldt niet voor Bob. Hij krijgt het allemaal wel voor elkaar.

Het echte probleem bij Bob is dat de gedachten van zijn hart, door zijn verkeerde focus op genot, leiden tot verkeerde gedragingen, oftewel een verkeerd begrip van wat écht waardevol is. Zijn oog is gericht op de verkeerde prijs. ‘Verzamel geen schatten voor uzelf op de aarde, waar mot en roest ze verderven en waar dieven inbreken en stelen; maar verzamel schatten voor uzelf in de hemel, waar geen mot of roest ze verderft en waar geen dieven inbreken of stelen. Want waar uw schat is, daar zal ook uw hart zijn.’ (Mattheüs 6:19-21)

Wie ben jij?

Mensen zijn meestal niet inconsequent of tegenstrijdig met zichzelf. Wie iemand vanbinnen is en hoe diegene zich tegenover de buitenwereld gedraagt, liggen dicht bij elkaar. Wil je weten hoe iemand écht is, kijk dan naar zijn of haar daden. Twee belangrijke vragen om daarbij te stellen zijn:

  • Wat kenmerkt jou?
  • Wie ben jij werkelijk?

Deze vragen raken aan iemands hart. Hoewel iedereen soms verkeerde keuzes maakt of goede daden met de verkeerde motivatie kan doen, krijg je pas echt inzicht in iemand door hem of haar over een langere periode te observeren.

Bob noemt zichzelf waarschijnlijk een christen. Soms doet hij ook goede dingen, net zoals elke christen. Maar deze goede daden zeggen niet wie hij werkelijk is. Er is namelijk een groot verschil tussen af en toe iets goeds doen en een patroon van goed gedrag vertonen.

Wanneer Bob onder druk staat om zich op een bepaalde manier te gedragen, kan hij zich aanpassen. Maar zijn echte zelf komt naar voren wanneer die druk er niet is en dat is thuis. Als je iemands ware karakter wilt leren kennen, kijk dan naar hoe hij zich gedraagt als er niemand is die hem beoordeelt.

  • Op het werk is Bob een toegewijde werknemer, maar zijn motivatie kan zowel zuiver als onzuiver zijn.
  • In de kerk is Bob vriendelijk tegen velen, maar hij presenteert een zorgvuldig bewerkte ‘christelijke versie’ van zichzelf, die hij voortdurend aanpast aan de situatie.
  • Thuis, waar hij zichzelf niet anders hoeft voor te doen, komt de echte Bob naar boven. Daar is hij wie hij werkelijk is. Zijn gezin kent de ware Bob die anderen niet kennen. En hij denkt zelfs dat niemand in de gaten krijgt hoe hij echt denkt over de onderdanigheid van zijn vrouw.

De keuze is aan jou

Het hart van het probleem is zelden de tegenstelling tussen hard werken en gemakzuchtige luiheid. Het gaat meestal om hoe je je tijd wilt besteden en waarvoor je wilt werken.

  • Wil je werken om je eigen verlangens te bevredigen?
  • Wil je werken om de verlangens van de Vader te vervullen?
  • Wil je werken voor jezelf?
  • Wil je werken voor anderen?

Werk nu, rust later uit

Ik ben oud genoeg om te weten dat er in dit leven geen tijd is voor echte rust. Er is een rust weggelegd voor het volk van God, maar die zal pas volledig komen in de hemel, niet op aarde. Sommige mensen betrekken de eschatologie al op het leven hier en nu, ze willen de hemel hier op aarde ervaren en creëren daarom een zelfgericht leven waarin ze hun eigen verlangens vooropstellen.

Een korte blik op hoe sommige van onze broeders en zusters in het Oude Testament leefden, geeft ons visie en motivatie voor hoe wij ons leven kunnen inzetten voor anderen: ‘Zij zijn gestenigd, in stukken gezaagd, verzocht, door het zwaard ter dood gebracht. Zij gingen rond in schapenvachten en geitenvellen, terwijl zij gebrek leden, verdrukt werden en mishandeld werden. De wereld was hen niet waard. Zij dwaalden rond in woestijnen, op bergen, in spelonken en in holen in de aarde.’ (Hebreeën 11:37-38)

God roept je niet op om je maar te laten stenigen of in stukken gezaagd te worden. Althans, nog niet. Maar Hij roept je wél op om je hart te richten op een andere wereld. De vraag van vandaag is: voor welke wereld, voor welk koninkrijk zet jij je tijd en talenten in

Een kans om te veranderen

Bob zou zich kunnen bekeren tegenover zijn vrouw en kinderen, als hij dat zou willen. Maar daarvoor moet hij eerst opnieuw nadenken over waarom hij op deze aarde leeft. Er is op zich niets mis met bepaalde games of met Facebook, maar deze dingen zouden nooit mogen concurreren met het voorrecht dat we hebben om het evangelie voor te leven en door te geven via de weg van zelfopoffering.

Bob heeft een geweldige kans binnen zijn eigen gezin. Hij kan een eeuwigdurende impact maken in het leven van zijn vrouw en kinderen. De investering die hij in hen kan doen, is van onschatbare waarde. Dan moet hij hier wel eerst zelf in geloven en zijn hart moet veranderen. Zijn verlangens moeten opnieuw gevormd worden door het evangelie, voordat hij op die manier in zijn gezin kan investeren.

De grootste vraag is: durft hij zijn hart open te stellen voor God, zodat Hij het kan veranderen? Als hij dat doet, zal er een dramatische wending komen in welke dingen hij waardevol vindt.

Oproep

‘En er is geen schepsel onzichtbaar voor Hem, maar alles ligt naakt en ontbloot voor de ogen van Hem aan Wie wij rekenschap hebben af te leggen.’ (Hebreeën 4:12-13)

  1. Waar ligt jouw schat? Wat zou gezegd kunnen worden over jouw leven ‘achter de schermen’?
  2. Waar denk jij aan op weg naar huis? Denk je vooral aan God en anderen, of vooral aan jezelf?
  3. Als je een blik werpt op jouw gezinsleven, wat is dan het meest waardevol voor jou? Hoe zouden de mensen uit jouw gezin deze vraag beantwoorden? Durf je het hen te vragen? Zo niet, waarom niet?
  4. Wat wil jij vooral nalaten: aardse schatten of eeuwige schatten? Het één hoeft het ander niet uit te sluiten, maar de juiste prioriteiten bepalen hoe jij je leven leidt en welke impact dat heeft.

Met toestemming gepubliceerd

Auteur: Rick Thomas
Bron: https://lifeovercoffee.com/lazy-people-arent-lazy-primarily-but-have-a-pleasure-disorder/

Filed Under: